วันตรุษจีน

ขนมเข่ง ขนมเทียน

ก่อนหน้านี้ขนมเข่งและขนมเทียนจะถูกใช้ในการไหว้ช่วงเทศกาลสารทจีนเท่านั้น ส่วนวันตรุษจีนจะไหว้ด้วยขนมโบราณ 5 อย่างที่เรียกว่า โหงวเปี้ย หรือเรียกชื่อเป็นชุดว่า ปัง เปี้ย หมี่ มั่ว กี ประกอบด้วย ปัง คือขนมทึงปัง เป็นขนมที่ทำมาจากน้ำตาล, เปี้ย คือขนมหนึงเปี้ย คล้ายขนมไข่, หมี่ คือขนมหมี่เท้า ทำมาจากแป้งข้าวเจ้าข้างในไส้เต้าซา, มั่ว คือขนมทึกกี่ เป็นขนมข้าวพองสีแดงตรงกลางมีไส้เป็นแผ่นบาง และกี คือขนมทึงกี ทำเป็นชิ้นใหญ่ยาวเวลาจะกินต้องตัดเป็นชิ้นเล็กๆ ซึ่งส่วนผสมต่างๆ ที่นำมาทำเป็นขนมเหล่านี้ หาได้ยากในประเทศไทย จึงเลือกใช้ขนมเข่งและขนมเทียนในการไหว้ตรุษจีน

นอกจากนี้ ยังมีเรื่องราวเกี่ยวกับขนมเข่งเล่ากันมาว่า เทพเจ้าจีนซึ่งคอยปกปักรักษามนุษย์ จะต้องขึ้นไปถวายรายงานความดีและความชั่วที่มนุษย์ทุกคนได้กระทำให้กับองค์เง็กเซียนฮ่องเต้บนสวรรค์ได้รับรู้ในช่วงก่อนที่จะถึงวันตรุษจีน 4 วัน ก็มีมนุษย์ที่ไม่ค่อยได้ทำความดี คิดทำขนมเข่งขึ้นมาเพื่อหวังให้ขนมเข่งช่วยปิดปากเทพเจ้าให้ไม่สามารถรายงานความชั่วได้ เพราะขนมเข่งทำจากแป้งกวนกับน้ำตาลทรายแล้วนำไปนึ่งจนมีลักษณะเหนียวหนืด บ้างก็ว่าเจ้าของบ้านที่เอาขนมเข่งขนมเทียนมาไหว้ ก็เพื่อให้ท่านพูดแต่สิ่งดีๆ และเมื่อท่านเคี้ยวแล้วเหนียวจะชมว่าครอบครัวนี้ทำแต่ความดี แต่ก็มีอีกเรื่องเล่าหนึ่งว่า ขนมเข่งเป็นขนมที่เกิดขึ้นในช่วงที่ชาวจีนอพยพมาเมืองไทย และต้องการเสบียงที่เก็บรักษาได้นานจึงริเริ่มทำขนมเข่งขึ้นมา จนขนมเข่งกลายเป็นขนมสำคัญของคนจีน และเพื่อระลึกถึงวันที่ยากจนชาวจีนจึงนำขนมเข่งมาเซ่นไหว้แด่เทพเจ้า

ส่วนขนมเทียนนั้นว่ากันว่า เป็นขนมที่เกิดจากการดัดแปลงสูตรของขนมเข่งมา โดยใช้แป้งข้าวเหนียวกวนใส่ไส้ถั่วบดเพิ่มเครื่องปรุงจนได้รสชาติเค็มมัน ซึ่งขนมเทียนเรียกอีกชื่อว่า ขนมนมสาว ชาวเหนือจะเรียกว่า ขนมจ็อก ซึ่งชาวไทยจะนิยมทำในช่วงเทศกาลสงกรานต์มาแต่โบราณ รวมไปถึงงานบุญต่างๆ อีกด้วย

สำหรับความหมายของขนมเข่ง คือ ชีวิตที่หวานชื่นและราบรื่น โดยเฉพาะขนมเข่งที่ใส่ในชะลอมมีความหมายคือ ความหวานชื่นอันสมบูรณ์ ส่วนความหมายของขนมเทียน คือ ความหวานชื่นและการมีชีวิตที่ราบรื่น แล้วขนมเทียนยังมีรูปลักษณ์เป็นกรวยแหลมเหมือนเจดีย์จึงถือว่าเป็นขนมมงคลมากๆ

ถือเป็นขนมมงคลไหว้ตรุษจีนที่เปี่ยมไปด้วยความหมายดีๆ

เครดิต: gotoknow.org และ sunshin.wordpress.com