อันดับแรกเรามารู้จักเฉาก๊วยกันก่อน เฉาก๊วยทำมาจากต้นเฉาก๊วย พืชในตระกูลเดียวกับมินต์จำพวกสะระแหน่ โดยมีต้นกำเนิดจากจีนและยังพบมากในจีนอีกด้วย คำว่า เฉาก๊วย คนไทยก็เรียกตามภาษาจีนแต้จิ๋วค่ะ สำหรับวิธีการทำเฉาก๊วยคือการนำต้นเฉาก๊วยแห้งมาใส่ลงไปในน้ำ ต้มจนยางไม้และแพคตินละลายออกมาได้น้ำสีน้ำตาลดำ แล้วจึงนำมากรองเอาแต่น้ำไปผสมแป้ง สมัยก่อนนิยมใช้แป้งท้าวยายม่อมและแป้งมันสำปะหลัง ที่คนไทยนิยมรับประทานเป็นอาหารดับร้อน 

สรรพคุณของเฉาก๊วย นอกจากจะเป็นอาหารดับร้อนได้แล้ว ยังมีฤทธิ์ช่วยบรรเทาอาการร้อนใน ไข้หวัด ลดความดันโลหิตสูง บรรเทาอาการกล้ามเนื้ออักเสบ ข้ออักเสบ ตับอักเสบและเบาหวาน ไม่น่าเชื่อว่าของอร่อยจะเป็นยาอย่างดีต่อร่างกาย

ส่วนเฉาก๊วยชากังราวที่เราคุ้นหูและคุ้นปาก (เพราะหาทานได้ง่าย) กันนั้น เป็นยี่ห้อของเฉาก๊วยซึ่งคำว่า ชากังราว เป็นหนึ่งในชื่อเมืองกำแพงเพชรในอดีต จึงถูกนำมาตั้งเป็นชื่อบริษัทของอดีตข้าราชการจังหวัดกำแพงเพชร ที่ใช้เฉาก๊วยถึง 3 สายพันธุ์ คือต้นเฉาก๊วยจากจีน อินโดนีเซีย และเวียดนาม ที่ดึงคุณลักษณะเด่นๆ ออกมาจนได้เฉาก๊วยชากังราว

ความพิเศษของเฉาก๊วยชากังราว กว่าจะได้ออกมาเป็นอาหารดับร้อนยอดฮิตในเมืองไทย ได้นำความพิเศษของ 3 สายพันธุ์มาทั้งเฉาก๊วยเวียดนามที่มีความหวานที่สุด เฉาก๊วยอินโดนีเซียที่มีความเหนียวนุ่มไม่เหมือนใคร และเฉาก๊วยของจีนที่ให้ความกลมกล่อม ต้นเฉาก๊วยที่ใช้ก็ต้องนำเข้าเพราะไม่สามารถปลูกในเมืองไทยได้ โดยนำต้นที่ตากแห้งมาต้มประมาณ 1-2 ชั่วโมง ให้ยางเฉาก๊วยออกมา แล้วกรองเศษเปลือกออก จากนั้นนำมาเคี่ยวอีก 3 ชั่วโมง แล้วกรองอีกครั้งก่อนผสมน้ำเชื่อมกวนจนเข้ากันดี กรองอีกครั้งก่อนกวนเป็นครั้งสุดท้าย แล้วเทใส่ถาดพักไว้จนแข็งตัว นำไปตัดและใส่บรรจุภัณฑ์ออกวางขาย ทำให้มีลูกค้าจากทั่วทุกสารทิศมานำไปทำเป็นของหวานขายต่ออีกทอดหนึ่ง หรือนำไปเพิ่มน้ำเชื่อม ใส่น้ำตาลทรายแดงกินเองก็อร่อยแล้ว เพราะเฉาก๊วยชากังราวการันตีรสชาตินุ่มเหนียวเคี้ยวเพลินและยังให้รสชาติที่หวานกลมกล่อมอีกด้วย

โชคดีจริงๆ ที่ไม่ต้องไปไกลถึงกำแพงเพชรก็สามารถหารับประทานได้ง่ายๆ โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ แต่ก็ต้องระวังของลอกเลียนแบบนะคะ

สำหรับใครที่อยากลองทำเองคลิกอ่าน สูตรอาหารเฉาก๊วยนมสดและเฉาก๊วยทรงเครื่อง

หรือลองหาอาหารดับร้อนอื่นๆ คลิกอ่าน สูตรอาหารลอยแก้ว

เครดิต: student.nu.ac.th, manager.co.th  และ gotoknow.org